Historia Pajęczna ta nieznana i zapomniana
- Ten temat ma 492 odpowiedzi, 5 głosów, a ostatnio został zaktualizowany 1 miesiąc, 1 tydzień temu przez
.
-
Niebawem będzie 76-ta rocznica wybuchu II wojny światowej. Na temat udziału w tej wojnie mieszkańców Pajęczna i okolicznych miejscowości wypowiadali się Forumowicze w poprzedzających wpisach. Ja chciałbym przedstawić jednego uczestnika tych wydarzeń. Stefan Krzak urodził się 30.06.1914r. w Pajęcznie. Służbę wojskową odbywał w 22 Pułku Piechoty w Siedlcach, w plutonie artylerii w stopniu kaprala (zdjęcia Stefan Krzak_WP). W 1939 Pułk wziął udział w kampanii wrześniowej w składzie 9 Dywizji Piechoty Armii „Pomorze”. Na odcinek obrony 22 Pułku uderzyły jednostki niemieckiego II Korpusu Armijnego. Pułk poniósł ciężkie straty i został odrzucony w rejon Bydgoszczy. W dniu 17 września 1939 r. będące w odwrocie za Bzurę, jednostki 22 Pułku zostały zdziesiątkowane i rozproszone przez niemieckie lotnictwo, co spowodowało, że formacja ta przestała praktycznie istnieć. Grupy żołnierzy przedzierały się w kierunku Warszawy. Stefan Krzak szlak bojowy zakończył w twierdzy Modlin. Po kapitulacji dostał się do niewoli i przebywał w obozie Stalag VI-A, nr jeniecki 2091, w miejscowości Hemer na terenie Niemiec. Po oswobodzeniu przez wojska amerykańskie wstąpił do tej armii (zdjęcie Stefan Krzak_USA). W listach, które pisał do rodziny powiadomił, że postanowił nie wracać do Polski. Podjął decyzję o wyjeździe do USA. W roku 1954 na okręcie „Generał Blatchford” popłynął do Stanów Zjednoczonych. Decyzja o pozostaniu na obczyźnie na pewno była decyzją trudną. Tu w Pajęcznie zostawił swoją mamę, siostry i swój rodzinny dom. W sierpniu roku 1970, jedyny raz od momentu wybuchu II wojny światowej i po wyjeździe do USA, odwiedził Polskę i swoją małą ojczyznę Pajęczno. Zmarł w dniu 09.08.1988r. Jego grób znajduje się na jednym z cmentarzy w Houston w stanie Teksas. Tak zakończyła się wędrówka, jednego z wielu tysięcy uczestników wojny w 1939r. Symboliczna tabliczka upamiętniająca Stefana Krzaka znajduje się na grobie Jego Rodziców na cmentarzu w Pajęcznie.
Zachęcam wszystkich Forumowiczów, przedstawcie pochodzących z Waszych rodzin uczestników wojen, powstań. Na pewno są tacy. Opiszcie ich dzieje. Niech pozostanie po nich ślad. We wcześniejszych wpisach już takie osoby się pojawiały. Pokażcie też innych na forum. To właśnie na tym forum, zidentyfikowany został urodzony w Pajęcznie uczestnik Powstania Styczniowego Józef Wieczorkiewicz, który poległ w bitwie w pobliskim Wąsoszu, gdzie został pochowany na tamtejszym cmentarzu. Tacy bohaterowie są w naszych rodzinach, odkryjmy ich.Attachments:
Historia żołnierza i jego pułku walczącego 1 września 1939 r. w rejonie Parzymiech i Działoszyna…
31 marca 1939 roku zostaje dowódcą oddziału wydzielonego 30 dywizji piechoty, wspartego przydzieloną mu artylerią i tankietkami, z którym przemieszcza się do miejscowości Napoleon i Parzymiechy. 31 sierpnia 1939 roku zostaje wezwany do generała Rumla, który mianuje Witolda dowódcą oddziału.
Od świtu 01 września 1939 roku, do późnej nocy, wsparty przez inne oddziały 83 pułku piechoty, nawiązuje pierwszą walką z siłami niemieckimi.
„(…) w ciężkich warunkach utrzymujemy pozycje, nocą odrywamy się i przechodzimy Wartę pod Działoszynem. Do dnia 09 września prowadzimy dzień i noc walki opóźniające : bitwa pod Szczercowem, oraz tragiczna bitwa dla 83 pułku piechoty pod Jeżowem, gdzie giną wszyscy oficerowie sztabowi pułku” wraz z dowódcą pułkownikiem Ledachowskim i majorem Kalinowskim (…)”.
Z podporucznikiem Kawebergiem przeprowadziłem resztę pułku z częścią artylerii przez Skierniewice, Rembertów do Warszawy. Po odwrocie udaje się wycofać do Rembertowa. Pod Jeżowem polegli prawie wszyscy z 83 pułku. Resztki oddziału Witold przeprowadza do Warszawy, gdzie melduje się u generała Czumy.
Jest wtedy w stopniu kapitana. 14 września, gdy oddział Witolda zostaje wzmocniony, skierowano go do obrony Modlina.
Zajmuje stanowisko w Miejscowości Gruchalin Mały.Działania zbrojne w wojnie obronnej 1939[edytuj | edytuj kod]
30 DP pod dowództwem gen. bryg. Leopolda Cehaka wchodziła w skład GO „Piotrków”, która podporządkowana była dowódcy Armii „Łódź”. Była jedyną wielką jednostką armii, która zajęła wyznaczony odcinek obrony już w marcu 1939 r. Przewieziona została transportami kolejowymi z Okręgu Korpusu IX Brześć do rejonu na południowy zachód od Piotrkowa Trybunalskiego. Krótko przed wybuchem wojny została wzmocniona przez 41 kompanię czołgów rozpoznawczych. Objęła odcinek obrony z linią umocnień polowych od Krzeczowa przez Ogroble, Bobrowniki, Działoszyn, Grądy, Łazy, Niwiska Dolne do Patrzykowa. Odcinek zachodni do Bobrownik obsadził 82 pp, a odcinek południowo-wschodni od Sensowa do mostu kolejowego na Warcie w pobliżu Działoszyna – 84 pp, Działoszyna bronił II batalion 84 pp, na lewo od 84 pp powstała luka, w związku z tym skierowano tam dla dozoru dywizyjną kompanię kolarzy z plutonem ckm, z zastrzeżeniem, że most pod Patrzykowem musi być broniony za wszelką cenę. W Szczercowie pozostały tylko załogi bezpieczeństwa. Zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami, gen. L. Cehak utworzył oddział wydzielony w składzie: 83 pp wraz z I dywizjonem 30 pal, szwadronem kawalerii dywizyjnej i 41 kompanią czołgów rozpoznawczych pod dowództwem kpt. Tadeusza Witanowskiego. Oddział ten miał rozkaz zająć wysuniętą pozycję po drugiej stronie Warty, powstrzymać nieprzyjaciela zdążającego na Działoszyn, prowadząc jednocześnie rozpoznanie jego głównych sił i kierunków uderzeń. Przed świtem 1 września na pozycje dywizji dotarły także dwa pociągi pancerne: pociąg pancerny nr 52 „Baszta” pod dowództwem kpt. Mikołaja Gonczara i pociąg pancerny nr 53 „Śmiały” pod dowództwem kpt. Mieczysława Malinowskiego.Dywizja działała w składzie armii
W pasie obrony 30 DP 1 września rano przekroczyły granicę niemieckie 18 i 19 DP. 18 DP nacierała z rejonu Gorzowa Śląskiego przez Praszkę na Dalachów i Niżankowice, a 19 DP z rejonu Skrońska na Julianpol-Działoszyn. W miarę ustępowania z terenów przygranicznych oddziałów rozpoznawczych, inicjatywę przejął oddział wydzielony, który stoczył ciężki bój pod Parzymiechami. A następnie w nocy wycofał się do odwodu dywizji. Zacięty opór 83 pp powstrzymał natarcie niemieckie na najważniejszym kierunku do przepraw przez Wartę pod Działoszynem i opóźnił ją o przeszło jeden dzień. Pozostałe pułki na razie nie były atakowane.2 września, wykorzystując silny ostrzał artyleryjski i bombardowania lotnicze, siły niemieckiej 19 DP przeszły do natarcia w rejonie Działoszyna i Sensowa, złamały opór II batalionu 84 pp i uchwyciły przyczółek na północnym brzegu Warty, na rubieżach Działoszyna. Doszło też do walk ulicznych w samym mieście. Jednocześnie Niemcy zajęli Patrzyków. Generalny atak Niemcy przypuścili wieczorem na odcinku 82 pp i po zaciętej walce zajęli rejon Bobrownik wraz z zakolem Warty, ponosząc przy tym duże straty. W rezultacie 84 pp zmuszony był przeprowadzić przegrupowanie w kierunku na Pajęczno, prowadząc jednocześnie walki uliczne w Działoszynie, które przesuwały się w kierunku drogi wylotowej na Trębaczew i Pajęczno.
W nocy z 2 na 3 września oddziały 30 DP przeszły na główną pozycję obrony bez przeciwdziałania ze strony Niemców. Do wieczora 3 września cała główna pozycja obronna na rzece Widawce pod Szczercowem została obsadzona.
W dniach 4 i 5 września dywizja toczyła zacięte walki z niemieckim XI Korpusem pod Szczercowem i utrzymała swoje pozycje. 7 września, obawiając się oskrzydlenia z odsłoniętych boków, wycofała się do rejonu Woli Cyrusowej. Tu nie była w stanie wytrzymać ciągłego naporu wroga i rozpoczęła odwrót do lasów skierniewickich.
9 września stanęła w lasach w rejonie Przyłęku. Stąd postanowiono przebijać się dalej przez wrogie oddziały. Natarcie poprowadzono na Słupię i Jeżów. Pod Jeżowem natknięto się na kontrnatarcie niemieckiej 18 DP i rozgorzały ciężkie walki. Słupię udało się odebrać Niemcom i w ten sposób otworzono drogę na Skierniewice. Następnie dywizja dostała rozkaz wycofania się za Rawkę.
10 września otrzymała kolejny rozkaz zmiany drogi odwrotu i teraz zmierzała na Warszawę przez Mszczonów i Nadarzyn. Jednak mimo początkowych sukcesów zabrakło jej sił, aby przebić się przez niemieckie pozycje.
13 września zmieniła kierunek odwrotu na Modlin, gdzie jej oddziały obsadziły odcinek „Twierdza” i walczyły do kapitulacji 29 września.
Ośrodek Zapasowy 30 DP znajdował się w Kobryniu. Po decyzji Naczelnego Dowództwa o obronie Polesia w Kobryniu sformowano na bazie OZ 30 DP trzy pułki piechoty które weszły w skład kombinowanej dywizji piechoty „Kobryń” (60 DP), a następnie walczyły do 5 października w składzie SGO „Polesie”.
Witold Zamiechowski
*07.12.1907 w Starokonstantynie
† 10.01.1999 w CzęstochowiePonieważ początek września kojarzy się (oprócz rocznicy wybuchu wojny) ze szkołą, przedstawiam dwa zdjęcia z lat 1920/30. Są to zdjęcia klasowe ze szkoły w Pajęcznie. Czy ktoś rozpoznaje swoich Rodziców (to do starszych Forumowiczów) lub swoich Dziadków (to do młodszych Forumowiczów). Pytanie, gdzie wykonano te zdjęcia, jak myślicie Forumowicze? Ja odpowiedź znam, ale posłucham innych.
Attachments:
„Posyłam ci zdjęcie które przedstawia kolegów i koleżanki w zadumie nad mogiłą Staśka Witkowskiego że on już nie żyje”
Pajęczno 27.09.1943
Może ktoś coś wie na temat Stanisława Witkowskiego ? Gdzie służył i walczył ?Attachments:
